WESTVOORNE – Op dinsdagavond 8 januari heeft burgemeester De Jong van de gemeente Westvoorne zijn nieuwjaarstoespraak gehouden, dit jaar voor het eerst in cultureel centrum De Man. De speech had als thema plezier en verbondenheid, soberheid en somberheid. “Ik prijs mij gelukkig dat wij in Westvoorne leven in gemeenschappen waarin de verbondenheid groot is en waarin de menselijke maat nog leidend is.”
Nieuwjaarstoespraak 2013 gemeente Westvoorne
Dames en heren,
Namens het gemeentebestuur heet ik u van harte welkom bij deze nieuwjaarsreceptie, die wij voor het eerst houden in De Man. De recepties werden ieder jaar drukker bezocht, wat prachtig is, erg gezellig en hartverwarmend. Maar gezien de beperkte ruimte werd het netwerken een onvermijdelijk overdreven fysiek gebeuren en de temperatuur leidde tot de vraag of het niet handiger was een handdoekje mee te nemen en of de sauna kon worden voorzien van een ijsbad. Vandaar De Man. Wij hopen dat u dat minstens net zo gezellig vindt en de grotere ruimte tot netwerken benut. Uiteindelijk weet ik ook wel dat u eigenlijk maar voor één ding komt en ik hoop dat mijn toespraak u niet teleurstelt….
Ik wil het met u hebben over plezier en verbondenheid. In deze tijd waarin soberheid helaas wordt geketend aan somberheid. Het is maar één letter, maar dat geeft soms een wereld van verschil.
Soberheid is steeds meer het devies en hoeft niet persé tot somberheid te leiden. Natuurlijk is het zo dat de crisis in individuele gevallen leidt tot problemen. De Voedselbanken groeien en mensen raken banen kwijt. Dat wens je niemand toe. Toch dreigen we uit het oog te verliezen dat Wij in Nederland het nog steeds goed hebben. Internationaal onderzoek wijst uit dat Nederland in 2013 nog steeds één van de beste landen is om in geboren te worden. Qua welzijn en geluk scoren we onverminderd hoog. We staan niet op één. Wie met Oudjaar naar Erik van Muiswinkel heeft gekeken weet dat dat altijd de Finnen zijn.
Wij hebben het nog steeds goed. Ook als gemeente. Natuurlijk hebben we te maken met steeds verdergaande bezuinigingen, die pijnlijk zijn. Er zijn echter waarden die voor ons als samenleving belangrijker zijn dan dat en overeind blijven. Ik prijs mij gelukkig dat wij in Westvoorne leven in gemeenschappen waarin de verbondenheid groot is en waarin de menselijke maat nog leidend is. Mocht de welvaart minder zijn en de komende jaren ook niet toenemen, ons welzijn is de kurk waar we op drijven als het gaat om kwaliteit van leven.
Echter, als onze verbondenheid afneemt en we de menselijke maat verliezen, komen we in een soort crisis waar we ons in mijn ogen echte zorgen om moeten maken.
Neem de vuurwerkdiscussie. Als je zorgt dat jij plezier hebt, zonder dat een ander er last van heeft, is er geen probleem. Dagelijks gaat de ene dag over in een andere. Wanneer de ene dag echter 31 december heet en de volgende automatisch 1 januari, dan brengen we alle hulpdiensten in staat van paraatheid, lopen eerste hulpposten vol met vermiste vingers of met volgelopen dronkaards en draaien oogziekenhuizen overuren. Het aantal overlastmeldingen in Nederland was meer dan 70.000! Ik ben geen principieel tegenstander van vuurwerk, maar als bestuurder krab je je toch even achter de oren. De minister spreekt echter van een traditie waar hij niet wil ingrijpen. Hij wil met gemeenten in gesprek over vuurwerkvrije zones. Wij hebben daar dit jaar op kleine schaal ervaring mee opgedaan en naar tevredenheid, dus dat gesprek is zeker nuttig.
Ik zou in mijn bescheidenheid er op willen wijzen, dat het gehele probleem groter is en dieper. Oudjaar heeft ook 8000 geweldplegingen en 74 gevallen van geweld tegen hulpverleners opgeleverd. Ook daar moeten we het over hebben. Dat we de jaarwisseling weer gaan vieren met lol en niet met last. Laat Oud en Nieuw een feest van plezier en verbondenheid zijn.
Verbondenheid en menselijke maat, waarden die in Oostvoorne, Rockanje en Tinte sterk gelden. Plezier trouwens ook. Voor mij is het overigens ook een kernwaarde in bijvoorbeeld iets als burgerparticipatie. De piramide van Maslow leerde ons jaren geleden al dat na bed, dak en brood erkenning en waardering essentieel zijn in het leven van een mens. Dat je je gehoord voelt en serieus genomen wordt. Ons participatiebeleid wordt momenteel geëvalueerd en ik verwacht dat we in 2013 de volgende stap kunnen gaan maken om het nog beter te doen. Gaat een burgerpanel daarin ons helpen?
In 2013 komt veel meer op ons af. De bezuinigingen heb ik al genoemd. We gaan verder werken aan het dorpscentrum van Rockanje en de Drenkeling. De Koepel Zeeburg komt terug, de 5 Bladeren wordt opgeleverd en de Leemerhof zal worden afgebouwd met een vitaliteittuin, waarachter ook de gedachte van verbondenheid schuilgaat. De structuurvisie Tinte zal worden vastgesteld, bepalend voor de toekomst en ja ook hier staat verbondenheid centraal. De politie is gecentraliseerd naar Nationale Politie, daarentegen krijgen we te maken met decentralisaties, met name in de sociale domeinen als de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Daarnaast komt de jeugdzorg naar gemeenten. Dit vanuit de gedachte om zaken die mensen direct raken zo dichtbij mogelijk te regelen of zelf te laten regelen. Mensen versterken in hun kwaliteit van leven.
En dan zijn we weer bij de menselijke maat. Wist u dat volgens sommigen deze decentralisaties leiden tot centralisaties? Ik bedoel te zeggen, dat het rijk taken bij gemeenten neerlegt om het dicht bij de burger te leggen, tegelijk zegt dat rijk dat gemeenten moeten opschalen. Dit terwijl gemeenten, ook de kleine, al decennia lang bewijzen dat ze die decentralisaties steeds goed oppakken.
Let wel, ik ben geen principieel tegenstander van opschalingen en ik weet ook best dat schaalvergroting en kleinschaligheid samen kunnen gaan. Ik vind dus ook dat we moeten blijven praten over verdere samenwerking op dit eiland en dat je niets moet uitsluiten. Ook herindeling niet. Ik ben wel tegen van boven opgelegde schaalvergrotingen. Iets opleggen zonder draagvlak bij u als inwoner, werkt niet. Je kunt ook geen schaalvergroting opleggen zonder dat duidelijk is voor welk probleem het een oplossing is. Dat gemeenten decentralisaties niet aan zouden kunnen, vindt geen enkel bewijs in het verleden, ik gaf dat zojuist al aan.
Ik hoor voorstanders van schaalvergroting vaak zeggen dat de mensen maar eens in de vijf jaar met een gemeente te maken hebben. Als ze een paspoort nodig hebben. Alsof dat het enige is. Mocht u dat overigens ook denken, dan maak ik graag even tussendoor reclame voor de cursus gemeentepolitiek die op 23 januari start. U kunt dan de veelzijdigheid zien. Het is leuker dan u denkt.
Nog één ding over opschaling. Ik ben er ook tegen, als daarmee de menselijke maat verloren gaat. Het onderwijs en ook corporatieland kennen genoeg voorbeelden wat er gebeurt als de afstand tussen vloer en plafond te groot wordt. Het plafond gaat zweven en komt ooit hard ten val. De eerste oriëntatie van ieder mens is binnenshuis. Daar blijft de gemeente weg. Uitzonderingen daargelaten als bemoeizorg en huiselijk geweld.
De volgende oriëntatie is op de buurt. Daar waar buurtbewoners vooral zelf veel organiseren en de gemeente dat vooral moet faciliteren, niet te veel bemoeien. In de volgende niveaus, wijk, dorp enz. wordt de rol van de gemeente groter, maar blijft de burger betrokken. De kunst van iedere gemeente is om op al die niveaus de juiste rol te vervullen en dat kan alleen als de menselijke maat als kernwaarde wordt genomen. En dat is mijn insteek bij iedere discussie over de toekomst van onze gemeente.
Wij gaan ons best doen om al die facetten waarin u met ons als gemeente te maken heeft weer te verbeteren. In dit kader ben ik zeer benieuwd wat de komende bestuurskrachtmeting gaat zeggen over de stand van onze gemeente en ons weer verder kan helpen.
Ik ben blij dat ik ook dit jaar weer uw burgemeester mag zijn en mijn steen mag bijdragen aan onze mooie samenleving, waarin de menselijke maat geldt en plezier en verbondenheid kernwaarden zijn.
Boven dat alles wens ik u vooral een Gezond 2013 toe.